Ψευδείς Ειδήσεις. Η θεωρία της μαγικής σφαίρας ή της υποδερμικής βελόνας του H.Lasswell, ήταν ένα γραμμικό μοντέλο επικοινωνίας και αφορούσε στην επικοινωνιακή δύναμη των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Το μήνυμα, βάσει αυτής της θεωρίας, προσομοιάζει με μια μαγική σφαίρα που εισέρχεται στο νου του δέκτη και διοχετεύει ένα συγκεκριμένο μήνυμα.
Θεωρία
Η θεωρία εξηγεί πώς τα ΜΜΕ ελέγχουν αυτό που βλέπει κι ακούει το κοινό καθώς και τα αποτελέσματα αυτού του ελέγχου, που μπορεί να είναι άμεσα ή μεταγενέστερα. Οι δέκτες του μηνύματος δε μπορούν να αντισταθούν με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας ομοιογενούς σκέψης μεταξύ τους· καθώς κι ενιαίας νοοτροπίας κι αντίληψης, ιδιαίτερα σε εποχές κρίσεων και πολεμικών συρράξεων. Η θεωρία φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε στο Β’ΠΠ από τη Γερμανία και τις ΗΠΑ. Σήμερα η θεωρία έχει καταρριφθεί καθώς τα δεδομένα δείχνουν ότι οι άνθρωποι επηρεάζονται περισσότερο από τη διαπροσωπική επικοινωνία.
Σύνθεση
Ωστόσο η πραγματικότητά μας δομείται από τη σύνθεση ύλης και ψυχής. Η ψυχική πραγματικότητα συνίσταται στην αντίληψη και στη μνήμη γεγονότων. Η ψυχική πραγματικότητα, που καθορίζεται από τις επιθυμίες και τις ματαιώσεις τους αποτελεί και το προσωπικό αφήγημα του καθενός. Αποτελεί την αλήθεια μας ως ιστορικά υποκείμενα. Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι το ασυνείδητο είναι ένας κατασκευαστής ψευδών ειδήσεων· το ασυνείδητο είναι ψευδής είδηση. Η αναδιάταξη και η μεταβολή της προτεραιότητας των αναμνήσεών μας λειτουργεί παρόμοια.
Πομπός
Προσπαθούμε να πιστεύουμε σε αυτό που νομίζουμε ή αισθανόμαστε ότι γνωρίζουμε και σ’ αυτό που θέλουμε να πιστεύουμε. Είμαστε επιρρεπείς στις ψευδείς ειδήσεις, είτε ο πομπός τους δεν έχει κακές προθέσεις κι ενσυνείδητα τις μεταδίδει, είτε όχι. Ίσως ο ίδιος ο σκοπός της ζωής μας -πόσο μάλλον ο σκοπός μιας ψυχαναλυτικής θεραπευτικής διαδικασίας- είναι η αποδόμηση αυτής της ψυχικής πραγματικότητας. Η αποκάλυψη δηλαδή των παραμορφώσεων που έχουν «φορτωθεί» σε αυτό που ονομάζουμε αλήθεια του υποκειμένου. Ως αποτέλεσμα της πίεσης των επιθυμιών, των ματαιώσεων καθώς κι όλων των μεθόδων που χρησιμοποιούμε για να προστατευθούμε από τους κινδύνους της ψυχικής κι υλικής πραγματικότητας.
Ψευδείς ειδήσεις
Οι ψευδείς ειδήσεις αναγνωρίζονται ως τέτοιες κι αποδομούνται, μόνο στο τέλος μιας μακράς και δύσκολης διαδικασίας. Υπάρχει ασυμμετρία μεταξύ της ευκολίας παραγωγής και διάδοσης των ψευδών ειδήσεων και του χρόνου που απαιτείται για να αποδειχθεί το αναληθές τους. Η ανακάλυψη της ζωής στο φεγγάρι μέσω των «μεγεθυντικών φακών υδρο-οξυγόνου» του αστρονόμου Sir J.Herschel τον Αύγουστο του 1835, επέτρεψε την αποτύπωσή της σε μια σειρά από λιθογραφίες. Οδήγησε δε στην έκδοσή τους στον τύπο της εποχής, μόνο για να απορριφθούν ως ψευδείς και κατασκευασμένες ένα μήνα μετά. Η άποψη ότι μπορεί να υπάρχει ζωή στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού ακόμη διατηρεί υποστηρικτές. Βέβαια το ότι «η Γη τελικά γυρίζει» και ότι «Δεν είναι κούφια» αποτελούν ανθρώπινες θεωρίες οι οποίες ανεξάρτητα από το πόσο απίθανες μπορεί να ήταν και να είναι, αξίζουν την αμέριστη προσοχή μας.
Ψυχική ζωή
Η νοητική λειτουργία συντονίζεται στη δυναμική χορογραφία δύο αρχών που διέπουν την ψυχική ζωή. Την επιθυμία και την αρχή της ευχαρίστησης από τη μια και από την άλλη τη ματαίωση με την αρχή της πραγματικότητας. Η αρχή της ευχαρίστησης-ηδονής στοχεύει στην απομείωση της ψυχικής έντασης κατά το δυνατόν στο ελάχιστο. Η αρχή της πραγματικότητας στοχεύει στη ρύθμιση και στην τροποποίηση των απαιτήσεων της αρχής της ευχαρίστησης. Οι ψευδείς ειδήσεις αντιπροσωπεύουν την αποτυχία της αρχής της πραγματικότητας στην άσκηση της ρυθμιστικής της λειτουργίας. Αντιβαίνουν στις εντολές της εξωτερικής πραγματικότητας.
Έλξεις
Ως άλλες ευχές, φαντασιώσεις και παράλογες πεποιθήσεις, οι ψεύτικες ειδήσεις σηματοδοτούν σημαίνουσες συνειδητές ή ασύνειδες έλξεις, που κινητοποιούνται για να αποκλείσουν αυτό που θεωρείται απαράδεκτο και κατασκευασμένο. Ως δημιουργία μιας νέας «ανάστροφης» πραγματικότητας. Οι ψεύτικες ειδήσεις φαίνεται να μην παύουν ποτέ και σαν ασυνείδητες επιθυμίες είναι παρούσες κι άφθαρτες. Κάτω από την ομπρέλα της παραπληροφόρησης, η δευτερογενής διαδικασία αντικαθίσταται από τη λογική της πρωτογενούς διαδικασίας. Η ασύμμετρη -κατά Matte Blanco- λογική από τη συμμετρική. Ως θυσία της δυσάρεστης πραγματικότητας προς όφελος της χωρίς καθυστέρηση ικανοποίησης.
Αναβολή
Η αναβολή της ικανοποίησης αποτυγχάνει να προσφέρει ψυχικό χώρο στον αναστοχασμό, στη δυνατότητα μεταβολισμού και στη δημιουργία συμβόλων. Οι ψευτικές ειδήσεις παρακάμπτουν την αναμενόμενη αφόρητη αντιπαράθεση της κοινωνικής και της ατομικής φύσης των ατόμων. Οι περιορισμοί αίρονται κυριαρχεί μια αυτιστικού-αυνανιστικού τύπου ικανοποίηση που συντονίζεται με το άφθαρτο και παντοτινό των επιθυμιών.