Facebook και Ναρκισσισμός
Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης και ιδιαίτερα το Facebook (Fb) έχουν γίνει αναπόφευκτα μέρος της κοινωνικής μας ζωής. Οι άνθρωποι θέλουν να ενημερώνουν φίλους για τα γεγονότα στη ζωή τους. Θέλουν επίσης να ενημερώνονται για το τι κάνουν οι φίλοι τους. Με την αύξηση της δημοτικότητας του Facebook, έχουν προκύψει θέματα με τη χρήση του. Στη βιβλιογραφία παρουσιάζονται ορισμένα ευρήματα που αφορούν διάφορους καθοριστικούς παράγοντες της διείσδυσης στο Facebook:
κοινωνική (Błachnio et al., 2016c),
ψυχολογική (Bergman et al., 2011; Błachnio et al., 2016),
χρονική (Przepiorka και Blachnio , 2016)
και βιολογική (Blachnio et al., 2015)
Ο όρος Facebook Intrusion
Η διείσδυση του Facebook, αρχίζει να απασχολεί περισσότερο την ερευνητική κοινότητα στον τομέα της Ψυχιατρικής και της Ψυχολογίας. Το Facebook είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Έχει προκαλέσει την εμφάνιση των όρων που χρησιμοποιούνται στη βιβλιογραφία για την αναφορά στην εξάρτηση από το Facebook, όπως
- η «διείσδυση του Facebook» (Elphinston and Noller, 2011)
- ο «εθισμός στο Facebook» (Andreassen και Pallesen, 2014)
- η υπερβολική συμμετοχή στο Facebook, διακόπτει τις καθημερινές δραστηριότητες και τις διαπροσωπικές σχέσεις (Elphinston and Noller, 2011).
Ο όρος «διείσδυση του Facebook» καλύπτει την υπερβολική χρήση του Facebook καθώς και τη συναισθηματική προσκόλληση σε αυτό. Οι άνθρωποι που εμπλέκονται έντονα σ’ αυτό αισθάνονται δυστυχισμένοι όταν δεν μπορούν να το χρησιμοποιήσουν. Επίσης αισθάνονται μια σύνδεση με άλλους χρήστες του ιστότοπου.
Ο φόβος της απώλειας και της έλλειψης (Fear of Missing Out-FoMO) είναι μια έννοια που περιλαμβάνει την επιθυμία του ατόμου να συμβαδίσει με αυτό που κάνουν οι άλλοι άνθρωποι και την πεποίθηση ότι άλλοι άνθρωποι βιώνουν πιο ενδιαφέροντα γεγονότα όταν απουσιάζουν. Μπορεί επίσης να οριστεί ως ένα θεμελιώδες ανθρώπινο κίνητρο που συνίσταται στη λαχτάρα διαπροσωπικών προσκολλήσεων. Τέτοιες προσκολλήσεις μπορούν να παρεμποδιστούν από τον κοινωνικό αποκλεισμό, ο οποίος συνδέεται συχνά με τον κοινωνικό πόνο.
Χαρακτηριστικά της προσωπικότητας
Επιπλέον, οι άνθρωποι που δεν έχουν τις απαιτούμενες ικανότητες, την αυτονομία, καθώς και τα άτομα με χαμηλό επίπεδο ικανοποίησης από τη ζωή, εμφανίζουν συχνότερα φόβο έλλειψης. Ο φόβος της απώλειας είναι ένας διαμεσολαβητής της σχέσης μεταξύ της αυξημένης ανάγκης να ανήκουν και της αυξημένης ανάγκης για δημοτικότητα και υψηλότερη χρήση του Facebook. Βρέθηκε επίσης ότι συνδέεται με το άγχος που προκαλείται από τη χρήση Fb. Σε μια άλλη μελέτη, το FoMO σχετίζεται με την προβληματική χρήση smartphone, την κατάθλιψη, το άγχος και την ανάγκη για επαφή. Επιπλέον, ο φόβος της απώλειας διαμορφώνει τη σχέση μεταξύ της ψυχοπαθολογίας και της χρήσης κινητών συσκευών.
Το χαρακτηριστικό της προσωπικότητας που εκδηλώνεται σε μια εμμονή στον εαυτό και σε μια φιλοδοξία να επιτύχει την αυτο-ικανοποίηση, να επιτύχει κυριαρχία και να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες ονομάζεται ναρκισσισμός (Bushman και Baumeister, 1998). Προηγούμενες μελέτες αποκάλυψαν ότι το επίπεδο του ναρκισσισμού συνδέεται με τις διαφορές στη χρήση του Fb. Οι χρήστες του Fb με υψηλότερο επίπεδο ναρκισσισμού ενημερώνουν πιο συχνά την κατάστασή τους. Διαπιστώθηκε επίσης ότι ο ναρκισσισμός σχετίζεται με ορισμένες πτυχές της χρήσης του Fb (Błachnio et al., 2016e). Σε αυτή τη μελέτη, ο ναρκισσισμός ήταν ένας θετικός προγνωστικός παράγοντας προσωπικής σημασίας. Οι άνθρωποι που βαθμολογήθηκαν υψηλότερα σε σχετικά διαγνωστικά test στον ναρκισσισμό έδωσαν μεγαλύτερη σημασία στο Fb. Επίσης ήταν πιο ενεργοί στο Fb και πέρασαν περισσότερο χρόνο χρησιμοποιώντας το. Για αυτούς τους χρήστες, το Fb είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για κοινωνικούς και διαφημιστικούς σκοπούς. Έχουν περισσότερους φίλους στο Fb και θέλουν να προάγουν τον εαυτό τους εκεί.
Κοινωνική Δικτύωση
Η δημοτικότητα των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, ειδικά του Facebook, εξακολουθεί να αυξάνεται. Δεδομένου του μεγάλου αντίκτυπου αυτού του ιστοτόπου δικτύωσης σε διάφορους τομείς της ζωής. Όπως κοινωνική, επαγγελματική, προσωπική, πολιτιστική και άλλες. Η γνώση του μηχανισμού πίσω από την εισβολή του Fb φαίνεται να έχει μεγάλη αξία. Από διάφορες μελέτες αποκαλύπτονται ενδιαφέροντα πρότυπα. Η ηλικία, ο ναρκισσισμός, ο φόβος της απώλειας και η ικανοποίηση της ζωής, σχετίζονται με τον τρόπο χρήσης και προσκόλησης στο Fb. Τα ευρήματά δείχνουν ότι ο φόβος της έλλειψης και ο ναρκισσισμός συνδέονται στενά με τη «διείσδυση του Facebook». Οι χρήστες με υψηλότερο επίπεδο ναρκισσισμού και η επιθυμία να ενημερωθούν για το τι κάνουν οι φίλοι τους όλο το χρόνο ανέφεραν μεγαλύτερη συμμετοχή στο Facebook.