Μνήμη

P.Klee – Young Tree

Μνήμη. Ένα τοπίο ή μια αρχιτεκτονική σύνθεση επιτρέπει διαφορετικές προσλαμβάνουσες με το πρωινό ή το μεσημεριανό φως ή στην απουσία φωτός. Η προσωπική μας ιστορία αποκτά άλλη διάσταση όταν τη βλέπουμε υπό το πρίσμα της νιότης, της μέσης ή της τρίτης ηλικίας. Οι αναμνήσεις μας για τα γεγονότα διαστρεβλώνονται κάθε φορά που τα ανακαλούμε. Δεν θυμόμαστε το ίδιο το αρχικό γεγονός, αλλά την προηγούμενη ανάμνησή μας γι’ αυτό. Η γραμμή μεταξύ αρχικών κι επινοημένων λεπτομερειών θολώνει, καθώς η μνήμη εξελίσσεται συνεχώς. Η ανάκληση των σχέσεών μας επηρεάζεται με παρόμοιο τρόπο.

Ιστορία

Όταν ανακαλούμε την ιστορία μιας σχέσης, θυμόμαστε τα γεγονότα, τους «πρωταγωνιστές», τα συναισθήματα και τις σκέψεις.  Ανακαλούμε τέλεια ορισμένες «σκηνές» κι άλλες ελάχιστα. Ο εγκέφαλός μας γεμίζει τα κενά κι ανακατεύει τα όποια απομεινάρια μνήμης παραμένουν, δημιουργώντας μια ανεπαίσθητα παραμορφωμένη αφήγηση, κάθε φορά που ανακαλούμε μια σχέση. Οι αναμνήσεις της ζωής μας αποκτούν το νόημα και τη σημασία που τους αποδίδεται εκ των υστέρων και διαμορφώνονται για να ταιριάζουν στις ιστορίες που αφηγούμαστε. Στις ιστορίες αυτές εισάγουμε το παρόν των νέων συνθηκών και των νέων σχέσεων.

Αντιλήψεις

Καθώς αφηγούμαστε ξανά τις ιστορίες μας και ζούμε νέες εμπειρίες, οι αντιλήψεις μας για τον κόσμο αλλάζουν -με τρόπους διακριτικούς κι ανεπαίσθητους. Κάθε νέα αφήγηση της ιστορίας μας, οδηγεί σε νέες και κάποτε απρόβλεπτες ερμηνείες. Μας τραβάει άλλοτε πιο βαθιά κι άλλοτε πιο μακριά. Πολλές φορές θα οδηγηθούμε στο να νιώθουμε ότι βιώνουμε την ίδια ιστορία με αυτήν που αφηγούμαστε. Σαν ανάγκη να ξαναζήσουμε το ήδη βιωθέν, το νέο βίωμα μοιάζει παρόμοιο με αυτό που περιγράφουμε. Παρά ταύτα, ποτέ η νέα εμπειρία δεν είναι ίδια με την παλιά. Όσα στοιχεία κι αν φέρνει μέσα του το παρελθόν κι ο αναστοχασμός του η νέα εμπειρία – η νέα σχέση – μας οδηγεί και σε νέα συναισθήματα, σε νέες συνδέσεις.     

Μουσικό κομμάτι

Μοιάζει με το να ακούμε το ίδιο μουσικό κομμάτι εκατό φορές.  Οι εντυπώσεις μας αναπόφευκτα θα αλλάξουν. Όπως και στα επαναλαμβανόμενα όνειρά μας όπου η «διανομή» των ρόλων και των χακτήρων αλλάζει. Είναι ένας τρόπος να ξανακατανοήσουμε τον κόσμο και να ανακαλύψουμε τις αντιδράσεις μας για αυτόν. Είναι μια ευκαιρία να επισκεφτούμε ξανά αυτούς τους κόσμους και να αναλογιστούμε τις εντυπώσεις που είχαμε κάποτε.

Επιθυμία

Η επιθυμία να θωπεύσουμε στιγμές του παρελθόντος είναι κατανοητή σε έναν κόσμο που βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη. Η αναπαράσταση κάθε βασανιστικής λεπτομέρειας παρελθοντικών γεγονότων μπορεί να γίνει εμμονή. Ειδικά όταν οι στιγμές επανασύνδεσης με το παρελθόν γίνονται σχεδόν υπερβατικές, παρασύροντάς μας σε μια κατάσταση μεθυστικής μακαριότητας. Δίνουν αίσθηση σταθερότητας, όταν η παρούσα συνθήκη είναι δυσάρεστη.

Μελωδία

Αν οι πράξεις μας είναι απόηχος των αμέτρητων παρελθοντικών τους επαναλήψεων, τότε ίσως οι αναμνήσεις μας να είναι ένας τρόπος να ξεσκαρτάρουμε τις αντηχήσεις και να δημιουργήσουμε δομή, συγχορδίες και μελωδία. Οι αναμνήσεις, διαμορφωμένες από το περιεχόμενο της φαντασίας μας, περιλαμβάνουν κι εντυπώσεις της στιγμής. Το νέο βίωμα παρέχει ένα μονοπάτι προς τα πίσω και μέσα από τις αναμνήσεις μας, μια ακόμη ευκαιρία για σύνθεση.  Αυτή η ανασύνθεση της μνήμης καθιστά την επαναδιάβασή μας μια στοχαστική και προσωπική διαδικασία, που δημιουργεί μια νέα οπτική για τις σχέσεις μας. Ταυτόχρονα παρέχει ένα συναρπαστικό παράθυρο με θέα στο τί και πώς έχουμε αλλάξει εμείς οι ίδιοι.

Μνήμη

Η ατελής ανάκληση του παρελθόντος είναι ένας από τους λόγους που η μνήμη καθίσταται γοητευτική ως λειτουργία. Οι αναμνήσεις μας είναι εύθραυστες, ξεθωριάζουν με τον χρόνο κι αποτυπώνουν ατελώς τα γεγονότα. Ξαναγράφονται και τροποποιούνται συνεχώς κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Η επανάληψη αποτελεί εργαλείο για την επανασύνδεση με τις αναμνήσεις μας, αλλά κι ένας ισχυρός τρόπος -ο οποίος επωφελείται από τις σταδιακές αλλαγές του χαρακτήρα ως φυσικό επακόλουθο της ηλικίας και της εμπειρίας- για την εκ νέου ανακάλυψη του παρελθόντος.

Cite this page as: Καραμανάβης Γ. Δημήτριος “Μνήμη” in psychiatrylarisa, 21.01.2023, https://psychiatrylarisa.gr/μνήμη/

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.