photo by Pexels Hero @kassiamelox based in Aracati
Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία. Είναι σχεδόν αδύνατον να βοηθήσουμε κάποιον, αν δε γνωρίζουμε το προσωπικό του αφήγημα και τις δυσκολίες της ζωής του. Είναι σχεδόν αδύνατον να τοποθετηθούμε θεραπευτικά δίπλα σε κάποιον, εάν δεν τον έχουμε προσεγγίσει πρώτα διερευνητικά και διαγνωστικά. Η ψυχοθεραπεία σίγουρα κατέχει σημαντικό ρόλο στις ζωές των ανθρώπων στο σύγχρονο δυτικό κόσμο – από την εμφάνιση του όρου στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο γενικός όρος «ψυχοθεραπεία» προσφέρει «καταφύγιο» σε μια πλειάδα επαγγελματιών που είναι διατεθειμένοι να συνυπάρχουν, ακόμη και να συνεργάζονται, με άλλους από τους οποίους διαφέρουν στη θεωρητική κατάρτιση και την επιστημονική προσέγγιση, αλλά μοιράζονται τον ίδιο επαγγελματικό τίτλο.
Ψυχοθεραπεία
Όμως ο όρος «ψυχοθεραπεία» λειτουργεί επίσης ως μια επικάλυψη – ένα είδος λούστρου – που ουσιαστικά αποκρύπτει οντολογικές ασυμφωνίες και ιστορικές συγκρούσεις. Αυτές ιστορικά έχουν οδηγήσει σε τοποθετήσεις κι αντιπαραθέσεις από την εποχή της ύστερης βικτωριανής Αγγλίας και της πολύ πρώιμης χρήσης του όρου «ψυχοθεραπεία» έως τις συζητήσεις γύρω από τη θεραπευτική σχέση ή την ηθική της τροποποίησης της συμπεριφοράς. Καταστάσεις που δονούνται και είναι πολύ ζωντανές μέχρι και σήμερα.
Ποικιλομορφία
Ο χώρος της ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας χαρακτηρίζεται από επιστημονική ποικιλομορφία και ενεργητικότητα. Το θεωρητικό υπόβαθρο των ψυχοδυναμικών προσεγγίσεων είναι εύρωστο κι έχει επεκταθεί με τη συνεχή συλλογή ερευνητικών στοιχείων, σχετικά με τα αποτελέσματα και τις μεθόδους της θεραπείας. Ρίχνοντας έτσι φως στον τρόπο λειτουργίας της σε διαφορετικές συνθήκες και πληθυσμούς. Οι θεωρητικές και πρακτικές καινοτομίες συνεχίζονται, συμβάλλοντας σε περαιτέρω εννοιολογικές βελτιώσεις και νέες εφαρμογές. Θα λέγαμε ότι η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία «απολαμβάνει μια αθόρυβη αναγέννηση».
Σχέση
Η θεωρία της ψυχανάλυσης και της ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας μας δείχνει ότι η σχέση με τον ασθενή είναι απαραίτητη· αλλά δεν αρκεί. Η σχέση αυτή περιλαμβάνει φροντίδα, αγάπη κι υποστήριξη. Αποτελούν δε αυτά απαραίτητα στοιχεία μιας κυρίως ανθρώπινης κι όχι απαραίτητα θεραπευτικής προσέγγισης. Η ψυχανάλυση μας λέει ότι η νοηματοδότηση και η επίγνωση αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπείας. Επίγνωση και νοηματοδότητση σημαίνει ότι αποκτούμε πρόσβαση και βιώνουμε αυτό που συμβαίνει στην ασυνείδητη πλευρά μας. Αυτό δεν συμβαίνει στις θεραπείες που εστιάζουν μόνο στην επίλυση δυσκολιών και προβλημάτων και στην υποστήριξη. Στις ψυχναλυτικές ψυχοθεραπείες, είτε σε δυαδική, είτε σε ομαδική διάταξη αποτελεί ζητούμενο η προσέγγιση της ασύνειδης πλευράς μας. Αυτό απαιτεί συχνές συνεδρίες για πολλά χρόνια, με κάποιον κατάλληλα εκπαιδευμένο.
Ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία
Η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία λαμβάνει χώρα σε κατά μέτωπο διάταξη, με συχνότητα μίας ή δύο συνεδριών την εβδομάδα και διάρκεια, κατά μέσο όρο, τριών χρόνων. Βασίζεται στις αρχές της ψυχανάλυσης, αλλά υπάρχει διαφοροποίηση στην τεχνική, στο αναλυτικό «βάθος», στη συχνότητα των συνεδριών και στη διάρκεια της θεραπείας. Πολλοί αναζητούν ψυχοθεραπεία. Ωστόσο καθοριστικό ρόλο παίζουν η πρόθεση εμπλοκής του καθενός σε μια θεραπευτική διαδικασία που επιτρέπει τη διεξοδική εξερεύνηση του νου, τις διαπροσωπικές σχέσεις και τις ευρύτερες κοινωνικοπολιτιστικές επιρροές στη διαδικασία κατανόησης, νοηματοδότησης και αντιμετώπισης σύνθετων προβλημάτων ζωής.
Μαιανδρική
Αυτοί που αποφασίζουν να ακολουθήσουν μια εκτεταμένη, σχεδόν μαιανδρική, διερευνητική θεραπεία ως θεμιτό και αποτελεσματικό μέσο για την ανακούφιση του πόνου και την επέκταση των προσωπικών δυνατοτήτων, μπορούν να επωφεληθούν από την ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία. Ένα μοντέλο θεραπείας που τοποθετεί τις ασυνείδητες ψυχικές διεργασίες σε κομβικό σημείο διαμόρφωσης των τρόπων με τους οποίους οι άνθρωποι βιώνουν και ενεργούν (Gabbard, 2017). Έτσι η ψυχαναλυτική θεωρία δίνει έμφαση σε ένα κινητοποιημένο ασυνείδητο ή στην ύπαρξη ασυνείδητων κινήτρων.
Συνειδητότητα
Η συνειδητότητα ως έννοια συλλαμβάνεται πληρέστερα ως βαθμός προσβασιμότητας και αποσαφήνισης παρά ως μια διακριτή διχοτόμηση μεταξύ συνειδητού και ασυνείδητου. Ένα αξίωμα της ψυχοδυναμικής προσέγγισης είναι ότι, ενώ ορισμένες ψυχικές διεργασίες τυγχάνουν εκτός της επίγνωσής μας, οι άνθρωποι έχουμε κίνητρα να εξοστρακίσουμε απειλητικές σκέψεις ή συναισθήματα από το γνωστικό πεδίο. Επίσης οι σχέσεις της παιδικής ηλικίας θεωρούμε ότι παίζουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση των τρεχουσών σχέσεων. Δεν υπονοείται κάποια γραμμική σχέση ή μια τόσο αποφασιστικής σημασίας περίοδος μεταξύ των πρώιμων εμπειριών και της μετέπειτα εξέλιξης.
Θεωρία
Η ψυχοδυναμική θεωρία, συνεπής με την προοπτική της αναπτυξιακής ψυχοπαθολογίας, πιθανολογεί· δεν είναι νομοτελειακή. Ένα άλλο αξίωμα της ψυχοδυναμικής προοπτικής αφορά στην ουσιώδη σημασία της υποκειμενικής εμπειρίας και της ανάδειξης του προσωπικού νοήματος του βιώματος. Οι ψυχοδυναμικοί θεωρητικοί και οι κλινικοί γιατροί ενδιαφέρονται για τη φαινομενολογική εμπειρία του ασθενούς, δηλαδή το πώς ο ασθενής βιώνει τον εαυτό του, τους σημαντικούς άλλους και το κοινωνικό δεδομένο (Wachtel, 2005).
Cite this page as: Καραμανάβης Γ. Δημήτριος “Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία” in psychiatrylarisa, 10.09.2022, https://psychiatrylarisa.gr/ψυχοδυναμική-ψυχοθεραπεία/
