Ποιος είμαι; Ιστορίες ανοιχτού τέλους

Ποιος είμαι; Ιστορίες ανοιχτού τέλους

Ποιος είμαι;

Τι πρέπει να κάνω στη ζωή; Ποιο είναι το νόημα της ζωής; Ποιος είμαι;  Αιώνιες ανθρώπινες απορίες. Κάθε γενιά χρειάζεται μια νέα απάντηση, γιατί αυτό που γνωρίζουμε και αυτό που δε γνωρίζουμε συνεχώς αλλάζει.

Το νόημα της ζωής

Τι είδους απάντηση προσδοκούμε; Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις, όταν οι άνθρωποι ρωτούμε για το νόημα της ζωής, περιμένουμε ιστορία. Προτιμούμε τις ιστορίες, τις αφηγήσεις παρά τους αριθμούς ή τα γραφήματα. Ίσως πιστεύουμε ότι το ίδιο το σύμπαν λειτουργεί σαν μια ιστορία γεμάτη με ήρωες και κακοποιούς, συγκρούσεις και συμφιλιώσεις, κρεσέντο και ευτυχείς καταλήξεις. Όταν ψάχνουμε για το νόημα της ζωής. Αναζητούμε την ιστορία που εξηγεί την πραγματικότητα και το δικό μας ρόλο σ’ αυτήν. Αυτός ο ρόλος μας καθορίζει και δίνει νόημα στις εμπειρίες και τις επιλογές.

Ιστορίες ανοιχτού τέλους

Σε μια σχετικά δημοφιλή ιστορία περιγράφεται ένας άνθρωπος που πίστευε ότι ο κόσμος όλος στηρίζεται στην πλάτη ενός τεράστιου ελέφαντα. Όταν ρωτήθηκε πού στέκεται ο ελέφαντας, απάντησε ότι βρίσκεται στο καβούκι μιας μεγάλης χελώνας. Και η χελώνα; Στο καβούκι μιας ακόμη μεγαλύτερης χελώνας. Και αυτή η μεγαλύτερη χελώνα; Ο άνδρας ξέσπασε και είπε: «Μην το ψάχνετε… Από εκεί και πέρα μόνο χελώνες υπάρχουν». Οι πιο επιτυχημένες ιστορίες έχουν ανοιχτό τέλος. Δεν χρειάζεται ποτέ να εξηγήσουν την προέλευση και την κατάληξη του νοήματος.  Οι ιστορίες είναι ελλιπείς. Ωστόσο, για να οικοδομήσουμε μια βιώσιμη ταυτότητα για τον εαυτό και να δώσω νόημα στη ζωή μου, δεν χρειαζόμαστε μια πλήρη ιστορία χωρίς κενά και εσωτερικές αντιφάσεις.

Για να δώσει η ιστορία νόημα χρειάζεται να ικανοποιεί  δύο προϋποθέσεις: πρώτον, πρέπει να μου δώσει κάποιο ρόλο. Δεύτερον, παρόλο που δε χρειάζεται να εκτείνεται στο άπειρο πρέπει να εκτείνεται πέρα από εκεί που φτάνει το μάτι μου και οι ορίζοντές μου. Η ιστορία μου δίνει ταυτότητα και νόημα στη ζωή μου με την ενσωμάτωσή μου μέσα σε κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό μου. Αλλά υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να αρχίσω να αναρωτιέμαι τι δίνει νόημα στο “κάτι μεγαλύτερο”

Κάτι πίσω

Οι άνθρωποι σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας έχουν πιστέψει ότι για να έχει νόημα η ζωή τους, δεν χρειάζεται καν να απορροφηθούν σε μια μεγάλη ιδέα, σε ένα έθνος ή ένα μεγάλο ιδεολογικό κίνημα. Αρκεί να «αφήσουν κάτι πίσω», εξασφαλίζοντας έτσι ότι η προσωπική τους ιστορία θα συνεχίσει πέρα από το θάνατό τους. Αυτό το «κάτι» που αφήνουμε πίσω είναι ιδανικά η ψυχή ή η προσωπική μας ουσία. Αν αναγεννηθώ σε νέο σώμα μετά τον θάνατο του σημερινού μου σώματος, τότε ο θάνατος δεν είναι το τέλος. Είναι απλώς ο χώρος ανάμεσα σε δύο κεφάλαια και η πλοκή που ξεκίνησε σε ένα κεφάλαιο θα συνεχιστεί στο επόμενο.

Πολλοί άνθρωποι έχουν τουλάχιστον μια αόριστη πίστη σε μια τέτοια θεωρία, ακόμη και αν δεν την στηρίζουν σε κάποια συγκεκριμένη θεολογία. Δεν χρειάζονται ένα περίπλοκο δόγμα – χρειάζονται απλώς την καθησυχαστική αίσθηση ότι η ιστορία τους συνεχίζεται πέρα ​​από τον ορίζοντα του θανάτου. Οι άνθρωποι που αμφιβάλλουν ότι κάποιο είδος ψυχής ή πνεύματος τους σώζει πραγματικά από το θάνατο, προσπαθούν να αφήσουν πίσω τους κάτι πιο απτό. Αυτό το  «κάτι απτό» θα μπορούσε να λάβει δύο μορφές: Πολιτιστικό ή Βιολογικό. Θα μπορούσα να αφήσω πίσω ένα ποίημα ή μερικά από τα πολύτιμα γονίδιά μου. Η ζωή έχει νόημα γιατί οι άνθρωποι θα διαβάσουν ακόμα το ποίημά μου εκατό χρόνια από τώρα, ή επειδή τα παιδιά και τα εγγόνια μου θα υπάρχουν ακόμα. Το νόημα της ζωής είναι έτσι σαν να πετάς την «καυτή πατάτα» στον επόμενο.

Αλυσίδα καλοσύνης

Αν δεν μπορούμε να αφήσουμε κάτι απτό πίσω – όπως ένα γονίδιο ή ένα ποίημα – ίσως αρκεί να κάνουμε τον κόσμο λίγο καλύτερο; Μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον και αυτός  στη συνέχεια θα βοηθήσει κάποιον άλλο και έτσι θα συνεισφέρουμε στη γενικότερη βελτίωση του κόσμου και θα αποτελέσουμε έναν μικρό κρίκο στη μεγάλη αλυσίδα βοήθειας.  Αν και έχει τα πλεονεκτήματά της, η μεγάλη αλυσίδα της καλοσύνης είναι λίγο σαν τη μεγάλη αλυσίδα χελωνών – δεν είναι καθόλου σαφές από πού προέρχεται το νόημά της. «Λοιπόν», απάντησε ο σοφός γέρος για το νόημα της ζωής, «έμαθα ότι είμαι εδώ στη γη για να βοηθήσω άλλους ανθρώπους. Αυτό που δεν έχω ακόμα καταλάβει είναι γιατί οι άλλοι άνθρωποι είναι εδώ. Για όσους δεν εμπιστεύονται καμία μεγάλη αλυσίδα καλοσύνης, πιθανές μελλοντικές κληρονομιές ή συλλογικά έπη, ίσως η ασφαλέστερη και πιο εξωφρενική ιστορία που μπορούν να στραφούν είναι ο έρωτας.

Έρωτας

Ο έρωτας δε βλέπει πέρα από το ​​από το εδώ και τώρα. Αμέτρητα ερωτικά ποιήματα περιγράφουν τη συρρίκνωση ολόκληρου του σύμπαντος  στο λοβό του αυτιού, στη βλεφαρίδα ή στη θηλή του αγαπημένου. Συνδεόμενος με ένα σώμα στο εδώ και τώρα, ο ερωτευμένος αισθάνεται συνδεδεμένος με ολόκληρο το σύμπαν. Στην πραγματικότητα, ο αγαπημένος είναι απλώς ένας άλλος άνθρωπος. Δε διαφέρει από τα πλήθη που αγνοούμε κάθε μέρα στο λεωφορείο και στο σούπερ μάρκετ. Αλλά φαντάζει άπειρος, και με χαρά χάνουμε τον εαυτό μας σε αυτό το άπειρο. Οι μυστικιστές ποιητές όλων των παραδόσεων έχουν συχνά συνδυάσει τη ρομαντική αγάπη με την κοσμική ένωση, γράφοντας για τον Θεό ως εραστή. Ρομαντικοί ποιητές έχουν αποπληρώσει την φιλοφρόνηση γράφοντας για τους εραστές τους ως θεούς. Εάν είστε πραγματικά ερωτευμένοι με κάποιον, δεν ανησυχείτε ποτέ για το νόημα της ζωής.

Κι αν δεν υπάρχει;

Κι αν δεν υπάρχει ο έρωτας; Αν πιστεύω στον έρωτα αλλά δεν είμαι ερωτευμένος, γνωρίζω τουλάχιστον ποιος είναι ο στόχος της ζωής: να τον βρω και ίσως μαζί μ’ αυτόν και την αγάπη. Το περιγράφουν αμέτρητες ταινίες και αναρίθμητα βιβλία. Ίσως μια μέρα συναντήσουμε αυτόν τον ιδιαίτερο κάποιον, θα δούμε το άπειρο μέσα από δύο λαμπερά μάτια, ολόκληρη η ζωή θα αποκτήσει νόημα και οι ερωτήσεις μπορεί να απαντηθούν.

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.