Δημιουργούμε την πραγματικότητα που χρειαζόμαστε για να ζούμε σε ένα είδος αθανασίας. Διαφορετικά υποφέρουμε από την μοναξιά, τον αποχωρισμό και αναιρούμαστε υπό το βάρος της ίδιας της ύπαρξής μας. Πόση πραγματικότητα μπορούμε να αντέξουμε όμως, χωρίς να τη στρεβλώσουμε και χωρίς να μας διαστρεβλώσει;
Ψυχή
Αυτοί που δεν πιστεύουν στη συνεχιζόμενη ύπαρξη της ψυχής ή που δεν πιστεύουν ότι η ψυχή διατηρεί τη συνέχεια της συνειδητότητάς της, ίσως διατηρούν την παρηγορητική πεποίθηση ότι η αθανασία διατηρείται μέσω της δημιουργίας και της αναπαραγωγής. Μερικοί πιστεύουμε ότι συνεχίζουμε να ζούμε μέσω των παιδιών μας και κάποιοι πιστεύουμε ότι ζούμε μέσω του δημιουργικού έργου που αφήνουμε πίσω, είτε πρόκειται για ακαδημαϊκό, επιστημονικό, καλλιτεχνικό.
Θνησιμότητα
Η δημιουργικότητα μέσω της τέχνης ή της μουσικής, μέσω των θεσμών ή μέσω της συγγραφής μπορεί να είναι αυτό που υποκαθιστά την ασυνέχεια της ύπαρξης του σωματικού ή του πνευματικού εαυτού. Ως εκ τούτου, τα κίνητρα για δημιουργικά και επαγγελματικά επιτεύγματα είναι μυριάδες. Το θεμελιώδες όμως κίνητρο είναι η στηλίτευση της θνησιμότητας. Ως ανθρώπινα όντα θέλουμε απεγνωσμένα να ζήσουμε.
Αθανασία
Αν δεχτούμε ότι η αθανασία δεν είναι στην πραγματικότητα δυνατή, μπορούμε να προσπαθήσουμε να το κάνουμε εν μέρει, απολαμβάνοντας την αίσθηση ότι η δουλειά μας θα ζήσει πιο πολύ από εμάς τους ίδιους. Απολαμβάνουμε να φαντασιωνόμαστε ότι θα μας θυμούνται. Την αθανασία. Πίσω από αυτήν την ιδέα μάλλον βρίσκεται η ασυνήθιστη και παράλογη πεποίθηση ότι θα είμαστε παρόντες και θα παρακολουθούμε καθώς κάποιοι στο μέλλον θα διαβάζουν τη δουλειά μας, θα θαυμάζουν την τέχνη μας, θα κάθονται στα αμφιθέατρα που έχουν το όνομά μας ή θα ζουν στα σπίτια που χτίσαμε. Και ταυτόχρονα θα μας θυμούνται κιόλας. Η ιδέα και ο φόβος του θανάτου στοιχειώνει το ανθρώπινο ζώο όσο τίποτε άλλο. Είναι ο βασικός άξονας της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η οποία σε μεγάλο βαθμό υπάρχει για να αποφεύγουμε το θάνατο. Για να ξεπεράσουμε το ρεαλισμό του απευκταίου ως τελικό προορισμό μας (Becker, 1973).
Βιβλία
Τα βιβλία και τα άρθρα που γράφουμε, τα σχολεία, οι ουρανοξύστες και τα νοσοκομεία που χτίζουμε, συνεχίζουν να υπάρχουν σε περιοδικά, σε βιβλιοθήκες, στις αναμνήσεις των συναδέλφων και των μαθητών, σε πανεπιστήμια και πόλεις, αφού «αναχωρήσουμε». Ή έτσι ελπίζουμε και φανταζόμαστε. Προσπαθούμε να δημοσιεύσουμε σε καλύτερα περιοδικά και σε μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους και να μιλήσουμε σε μεγαλύτερα ακροατήρια. Όσο μεγαλύτερο είναι το κοινό, τόσο πιο πιθανό είναι να μας θυμούνται και τόσο λιγότερο θα φοβόμαστε να εξαφανιστούμε εντελώς.
Πίστη
Η πίστη σε μια κυριολεκτική μετά θάνατον ζωή μαλακώνει το χτύπημα της θνησιμότητας όπως και η πίστη σε μια επαγγελματική μετά θάνατον ζωή, ένα γραπτό αρχείο της ύπαρξής μας. Η τοποθέτησή μας μέσω του έργου μας στη συλλογική μνήμη. Το πεπερασμένο της ύπαρξής μας μεταλλάσσεται από φρικτή μάγισσα, σε μούσα της δημιουργίας. Η αναγνώρισή του δίνει το έναυσμα της παραγωγικότητας και της δημιουργικότητας.
Ξόρκια
Εάν ο φόβος του θανάτου ήταν συνεχώς συνειδητός, η ίδια η ζωή μας θα ήταν αδύνατη. Θα πρέπει να καταπιέζεται κατάλληλα συνειδητά και ασυνείδητα προκειμένου να είμαστε σε θέση να ζούμε, να εργαζόμαστε και να σχετιζόμαστε, σχετικά ικανοποιητικά. Ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να είναι παραγωγικός ή ικανοποιημένος, ενώ ταυτόχρονα κάθε στιγμή έχει επίγνωση του θανάτου του. Ενώ ξέρει ότι μια μέρα θα πάψει να υπάρχει, το αφήνει στην άκρη μέσω διαφόρων μηχανισμών για να επικεντρωθεί στη ζωή. Μηχανισμοί που λειτουργούν σαν άλλα ξόρκια. Η ύπαρξή μας θα παρεμποδιζόταν εάν αποδεχόμαστε αυτή την αλήθεια, εάν δεν πιστεύαμε σε «ξόρκια». Ίσως βέβαια σε άλλους πολιτισμούς ο θάνατος δεν διατηρείται τόσο μακριά από τη συνείδηση.
Αλήθεια
Όταν το ξόρκι λυθεί, ο ξαφνικός δραματικός αντίκτυπος της πραγματικότητας διαλύει τις ψευδαισθήσεις και μας εισάγει στο τραγικό της ύπαρξής μας. Πόσες φορές δε μας έχουν διαψεύσει οι δημιουργικές μας εξάρσεις, οι συγγραφικές μας εμπνεύσεις, οι κατασκευαστικοί μας οίστροι. Οι «παντοτινοί έρωτες» που κάποτε γίνονται αγάπη, ακόμη και οι «απλές» καθημερινές μας διαντιδράσεις, καταρρέουν υπό την πίεση της αλήθειας και της πραγματικότητας και πεθαίνουν. Καθώς παραιτούμαστε και θρηνούμε τις ψευδαισθήσεις μας, πρέπει επίσης να παραιτηθούμε και να θρηνήσουμε την παντοδυναμία μας. Παραδόξως, αυτό σημαίνει ότι η αντιμετώπιση της πραγματικότητας περιλαμβάνει την αποδοχή των περιορισμών μας, συμπεριλαμβανομένων των ορίων στην πραγματικότητα που μπορούμε να αποδεχτούμε.
Starbuck
Εκεί περιμένουμε να βρούμε τον Άλλο. Αυτό που μας εξανθρωπίζει δεν είναι η διαπίστωση ότι η πραγματικότητα πονάει ή ότι αλήθεια είναι σκληρή. Αλλά το ότι η αλήθεια χωρίς την καλοσύνη του Άλλου ή τη δική μας, είναι σκληρή και ότι η αλήθεια χωρίς καλοσύνη δεν είναι απολύτως αληθινή. «Έλα κοντά, έλα κοντά μου Starbuck. Άφησέ με να κοιτάξω ανθρώπινα μάτια, είναι καλύτερα από το να ατενίζω τη θάλασσα ή τον ουρανό. Καλύτερα και από το να βλέπω το Θεό…»
