Αχρονικότητα

Veteran

Αχρονικότητα. Η Βίβλος ξεκινά με τη δημιουργία του χρόνου. Ο χρόνος δεν υπήρχε πριν υπάρξουν αντικείμενα στο χώρο. Ο χρόνος είναι μια λειτουργία· οι τακτικές κινήσεις των αντικειμένων μεταξύ τους μέσα στο χώρο. Η ροή του χρόνου ξεκινάει τη στιγμή της δημιουργίας, τη στιγμή που τα αντικείμενα πλέον υπάρχουν. Ο χρόνος με την ψυχολογική του διάσταση ίσως ξεκινάει όταν η Εύα κι ο Αδάμ εξορίζονται από τον Κήπο της Εδέμ και η απρόσκοπτη επικοινωνία μεταξύ του δημιουργού και των δημιουργημάτων του διακόπτεται. Μέχρι τότε την έννοια του χρόνου χαρακτήριζε η αχρονικότητα.

Άνοια

Οι άνθρωποι, σε ορισμένες παθολογικές καταστάσεις όπως η άνοια, είναι δυνατόν να καταλήξουμε εκεί από όπου ξεκίνησαν όλα. Στη χρόνια «αχρονικότητα». Σ’ αυτήν την κατάσταση η συνείδηση φαίνεται να διαλάθει των δεσμών και της λειτουργικής διάστασης του χρόνου. Ζουν στην ψυχολογική προσωρινότητα της αέναης αχρονικότητας· χωρίς να τους απασχολούν ρολόγια ή ημερολόγια. Η μνήμη δεν είναι σε θέση να συνδυάζει εμπειρίες. Βιώνουν την εμπειρία του αιώνιου τώρα, του αιώνιου παρόντος. Η παροδικότητα της ανθρώπινης φύσης,υπό αυτήν την εμπειρία προσομοιάζει τις συνθήκες του μύθου και της βρεφικής ηλικίας.

Αίσθηση χρόνου

Κατά τη διάρκεια της ζωής μας, ωστόσο, κινούμαστε επίσης συνεχώς μεταξύ της αχρονικότητας και της επίσημα καταγεγραμμένης χρονολογικής αίσθησης του χρόνου. Δεν οφείλεται απαραίτητα όμως, αυτή η μετατόπιση στην αχρονικότητα, σε κάποια νευρολογική διαταραχή. Κατά τον ύπνο, την ονειροπόληση, το διαλογισμό ή ακόμα όταν φαντασιωνόμαστε με ενεργητικό τρόπο  ακόμα κι όταν ρεμβάζουμε ή μυρίζουμε τον φρέσκο καφέ, βρισκόμαστε σε κάποιου βαθμού, χρονική προσωρινότητα. Η καθημερινότητά μας βρίθει τέτοιων διάσπαρτων «άχρονων» περιόδων. Μια πιο προσεκτική παρατήρηση των συνειδησιακών μας καταστάσεων αναδεικνύει ότι σε σχετικά μεγάλο μέρος της ζωής μας βρισκόμαστε σε τέτοιες καταστάσεις. Όταν «χάνουμε» την αίσθηση του χρόνου, οι ώρες του ρολογιού φαντάζουν δραματικά «στριμωγμένες» μέσα στην ημέρα, το μήνα ή και τα χρόνια, έχουμε εισέλθει σε «άχρονο τρόπο λειτουργίας». Γλιστράμε μεταξύ του άχρονου, του εφήμερου και της χρονικότητας και συχνά οι κινήσεις αυτές είναι εκούσιες.

Ρολόι

Η στενή σχέση μας με το ρολόι, με το ημερολόγιο, η τοποθέτησή μας σε ένα ιστορικό πλαίσιο, τόσο προσωπικό όσο και συλλογικό, αποτελεί αναγνώριση της σημασίας της χρονικότητας στη ζωή μας. Το Εγώ, προσανατολισμένο προς αυτήν την θεώρηση του χρόνου αποτελεί βάση. Γύρω από την οποία περιστρέφονται όλες οι άχρονες κι εφήμερες πλευρές μας. Ακόμη και η επίσημη ψυχιατρική ψυχομετρία βεβαιώνει την υγεία και τις «φυσιολογικές» ανώτερες ψυχικές λειτουργίες βάσει αυτής της συμβατικής αντίληψης του χρόνου. Αυτό που ονομάζουμε «ψύχωση» -ως νόσο- αποτελεί διάλειμμα της κυριαρχίας της χρονικότητας στη συνείδηση. Το Εγώ χάνει τον κεντρικό ρόλο καθώς «αναλαμβάνουν» άλλες μορφές του παρόντος, του προσωρινού, του εφήμερου και της χρονικότητας.

Υποκειμενικότητα

Αναλαμβάνουν παράγοντες που αναδεικνύουν την υποκειμένικότητα του χρόνου αλλά κι ολόκληρης της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στον κόσμο· τα συναισθήματα, οι φαντασιώσεις και οι φαντασίες. Μαζί και το άχρονο της άνοιας, το απόπλυτα συγχρονισμένο της παράνοιας και το «δυσχρονικό» της ψυχικής αποσύνδεσης από το σώμα. Έρχονται ως αντικαταστάτες της αδυναμίας του Εγώ να συντονιστεί με τη προσυμφωνημένη χρονικότητα του συμβατικού – πραγματικού χρόνου. Στη συνέχεια κυριαρχούν υποκειμενικοί παράγοντες όπως συναισθήματα, σκέψεις και φαντασιώσεις. Μαζί τους έρχονται και άλλες προσωρινές μορφές όπως η αχρονικότητα (άνοια), η συγχρονικότητα (παράνοια) και η δυσχρονικότητα (διάσπαση) για να αντικαταστήσουν την αντίληψη του εγώ για τη χρονιότητα και τον πραγματικό χρόνο.

Χρονικότητα

Η αίσθηση του κόσμου και της ίδιας της ζωής όπως καθορίζεται αυστηρά από τη χρονικότητα δίνει ώθηση και πλεονεκτήματα στην ανθρωπότητα. Δίνει στον άνθρωπο -κυρίως σε συλλογικό επίπεδο ,ως είδος-  την αναγκαία αίσθηση της περατότητας και της συνεχούς ανάπτυξης κι εξέλιξης. Είναι σχεδόν αδύνατον σε προσωπικό και κυρίως σε ομαδικό και κοινωνικό επίπεδο να αποκηρύξουμε  τη χρονικότητα προς όφελος της αχρονικότητας. Είμαστε αναγκασμένοι, προκειμένου να αποτελούμε μέρος του όλου να ακολουθούμε τις επιταγές της χρονικότητας. Να προσπαθούμε να αποτινάξουμε το «ανένταχτο» της αχρονικότητας.

Εφήμερο

Γνωρίζοντας το αναπόφευκτο του θανάτου, νιώθοντας το τέλος του προσωπικού χρόνου και της προσωπικής ιστορίας μας και βιώνοντας πλέον το εφήμερο της ίδιας της ύπαρξης «εμπλουτίζουμε» τον ψυχικό μας κόσμο. Εισάγονται οι έννοιες της ηθικής και των ηθικών κανόνων, καθώς και της ντροπής και της ενοχής.  Ο ανθρώπινος πολιτισμός εξαρτάται από την ψυχική χρονικότητα ως ένα ισχυρό και κυρίαρχο στοιχείο της συνείδησης. Κατά μία έννοια, η οξεία επίγνωση της ντροπής είναι ένα τίμημα που πληρώνουμε για τον πολιτισμό.

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.